پژوهش ها به كدام آدرس بروند؟
لینك بگیر: تهران-ایرنا- این روزها پژوهش های خاك گرفته در كتابخانه دانشگاه ها با طوفان انتقادها هم غبارروبی نمی شوند و دانشگاهیان و پژوهشگران مسیر پرچالش پژوهش تا تجارت را به جاده ناهموار سیاست های خارج از دانشگاه ها آدرس می دهند.
به گزارش روز دوشنبه گروه علمی ایرنا، اساسا حركت دانشگاه ها به سمت كارآفرین شدن، نتیجه تمایل به تجاری سازی دستاوردهای دانش فنی و توسعه اقتصاد دانش بنیان است به صورتی كه دانشگاه های مهم دنیا با عبور از ماهیت یك نهاد آموزشی و پژوهشی صرف، به واسطه رویكرد و برنامه های كارآفرینی به مرحله درآمدزایی رسیده و به محلی برای اشتغالزایی دانشگاه و دانشجویان بدل شده اند؛ این برنامه ها در چارچوبی وسیع و گسترده، از اهدافی كلان برخوردار می باشند كه از خصوصیت های آن می توان به وجود فعالیت ها و برنامه های درون دانشگاهی، و همینطور ارتباطات محیطی با مراكز تولیدی، صنعتی و خدماتی اشاره نمود.
به اذعان كارشناسان، تحول در دانشگاه های سنتی و پذیرش نقش توسعه اقتصادی، دانشگاه كارآفرین علاوه بر آموزش و پژوهش، عامل تحقق نوآوری فناورانه بخصوص در فضای فناوری های پیشرفته است و دانشگاه ها در قامت یك مركز اقتصادی تمامی هزینه های تحصیل و پژوهش دانشجویان و دانشگاه را تامین می كنند و نیاز چندانی به بودجه های دولتی ندارند.
توجه به مفهوم كارآفرینی در دانشگاه های كشور ما با ابلاغ طرح «كاراد» (كارآفرینی در دانشگاه ها) از جانب وزارت علوم، تحقیقات و فناوری به دانشگاه ها اواخر سال 1379 شروع شد و تابحال 29 دانشگاه در كشور به این طرح پیوسته و مراكز كارآفرینی را راه اندازی و فعال نموده اند، ولی نبود پیشرفت عینی موثر در این نقشه راه، دانشگاه ها و پژوهش های دانشگاهی كشور را با طوفان انتقادها مواجه كرده است.
در این خصوص، معاون سابق پژوهش و فناوری دانشگاه خواجه نصیر طوسی معتقد است: در واقع چیزی كه مطرح است ضرورت ایده هایی است كه به محصول برسند و در نهایت با تجاری سازی برای جامعه سودآوری داشته باشد و همین چرخه ایده تا تجارت در زنجیره ای شكل می گیرد كه دانشگاه تنها بخشی از آن است، به واقع سازمان ها و موسسات زیادی درگیر هستند كه با بی توجهی به بخش های دخیل در این چرخه، با چشمان بسته و تنها با كپی برداری از دنیای غرب به نتیجه نخواهیم رسید.
مهدی احسانیان در گفتگو با خبرنگار علمی ایرنا اظهار نمود: با عنایت به این كه ما خیلی از زیرساخت های لازم در كشور را فراهم نكرده ایم، نباید منتظر نتیجه گیری به این زودی باشیم و باید از خود بپرسیم 'آیا رسالت دانشگاه محصول دادن است؟'، من اعتقاد دارم كه دانشگاه باید ایده محصول را تولید كند و اگر عده ای نباشند كه سرمایه گذاری كنند، بی گمان این ایده ها عقیم می مانند و اگر صنعت ما ریسك پذیری نداشته باشد كه با فناوری های جدید كار كند، به جایی نخواهیم رسید.
وی اضافه كرد: بخش عمده ای از صنعت مربوط به گذشته است كه ترجیح می دهد ریسك نكند وبا همان روش های قبلی كار را ادامه دهد در حالیكه ایده ها به دنبال مشتری هستند و ایده های جدید تنها وقتی تجاری سازی می گردد كه صنعت از آن حمایت كند.
معاون سابق پژوهش دانشگاه خواجه نصیر طوسی با انتقاد از برخی سیاست های واردات در كشور اضافه كرد: در بعضی موارد هزینه های تمام شده ایده هایی كه در دانشگاه به صنعت پیشنهاد می گردد قدرت رقابت با قیمت وارداتی نمونه های خارجی را كه توسط كمپانی های بزرگ كه سالیان بسیاری در صنعت جهان فعال می باشند ندارد و سیاست های وارداتی خیلی از ایده های دانشگاهی را با شكست مواجه می كند.
احسانیان ادامه داد: دانشگاه رسالت خویش را انجام داده است و بسترهای دیگر را باید سازمان ها و وزارت خانه ها تولید كنند و نباید انتظار داشت هیات علمی تمامی كارها را انجام دهد، در حقیقت یك عزم همگانی در سیاست های دولت و بخش صنعت نیاز است.
وی اظهار نمود: دانشگاه ها در مرز دانش حركت می كنند و پس از آموزش، پژوهش كارآفرین مطرح می شود؛ ما در آموزش و پژوهش هنوز به صورت عمیق وارد نشدیم و نباید شعار را به نحوی دهیم كه در آموزش هم با مشكل مواجه شویم.
علی خاكی صدیق رئیس دانشگاه خواجه نصیرالدین طوسی هم در مراسم هفته پژوهش از دغدغه های معیشتی پژوهشگران بعنوان یكی از موانع موجود در پژوهش یاد كرد و كمبود بودجه در دانشگاه های كشور را بزرگترین مشكل برای تقویت زیرساخت های دانشگاه ها در مسیر انجام پروژه های پژوهشی در كشور دانست.
این درحالی است كه سورنا ستاری معاون علمی و فناوری رئیس جمهوری با اشاره به نقش اثرگذار دانشگاه ها در صنعت، همواره تاكید دارد كه تزریق بودجه دولتی در پژوهش ها پیمودن مسیری اشتباه بوده و بودجه های آموزش در كشور از بودجه های نظامی و بهداشتی هم بیشتر است، در حالیكه نمی توانیم از آن بهره ببریم و مشكلات پژوهشی ناشی از سیاست های غلط دولت در سالیان گذشته است.
به باور ستاری، هزینه های دولتی در پژوهش باید تنها در شكل گیری و هدف دهی به پروژه ها محدود شود، ادامه پژوهش ها و رساندن آن به صنعت و كارآفرینی در دانشگاه كارآفرین در بخش خصوصی میسر شود و دانشگاه ها محرك كار آفرینی در كشور شوند تا اطراف دانشگاه ها به مراكز صنعتی تبدیل گردد.
از سوی دیگر، حمیدرضا طیبی رییس جهاد دانشگاهی در مراسم تقدیر از برترین های پژوهش و فناوری جهاد دانشگاهی، با اشاره به رابطه دو سویه صنعت و دانشگاه در كشورهای توسعه یافته، عنوان نمود كه مذاكرات و تلاش های مكرر با بخش های صنعتی در تمامی این سال ها فقط به قول های مسئولین محدود بوده است و در دوره های مختلف هنوز به هیچ نتیجه مطلوبی نرسیده ایم.
در همین خصوص، مدیركل امور پژوهشی دانشگاه صنعتی امیر كبیر با مقایسه رتبه جهانی ایران در 'نانوساینس' و 'نانو تكنولوژِی' اظهار داشت: رتبه ایران در نانو ساینس تك رقمی است در حالیكه در نانو تكنولوژی رتبه 50 را داریم و همین مقایسه و تفاوت فاحش نشان دهنده نبود زیرساخت های پژوهشی در كشور است و بدون شك برای رقابت در عرصه پژوهش ها و تجاری سازی تكنولوژی نیازمند تجهیزات به روز در دانشگاه ها هستیم.
محمود محمدی اقدم در گفتگو با خبرنگار علمی ایرنا اظهار نمود: از سالیان دور ارتباط صنعت و دانشگاه مشكلات مختلفی داشته است، قوانین موجود در جهت تعامل صنعت و دانشگاه ها باید اصلاح شود تا این ارتباط شفاف تر شود.
وی با اشاره به هزینه های بالای پژوهش در كشور اظهار داشت: فهم مشترك از دانشگاه و صنعت ضروری می باشد و بخش های صنعتی اصولا كار پژوهش را یك فرایند لوكس و غیرضروری می دانند و صنعت تنها زمانی كه در رقابت با دیگر شركت ها باشد و در مسیر صادرات قرار بگیرد نیاز به دانشگاه را احساس می كند.
وی اضافه كرد: حركت روی مرز دانش و حفظ رتبه های برتر دانشگاهی در سطح جهان نیازمند تولید پژوهش های سطح بالا و به روز در جهان است و این در شرایطی است كه مشكلات صنعت كشور در پژوهش های 20 سال قبل كشورهای توسعه یافته انتشار یافته و تولید تعادل در تولید پژوهش های دانشگاهی برای نیاز امروز صنعت كشور و فاصله گرفتن از پژوهش های همتراز دنیا یك مسئله جدی است كه نباید آن را فراموش كرد.
به هر حال و فارغ از اما و اگر های مختلف، لازم به ذكر این كه كاهش بودجه های دولتی در سال های اخیر، بیكاری و بحران اشتغال جوانان بخصوص تحصیلكردگان و تغییر در شیوه تولید دانش، بخصوص در دو دهه اخیر و تجاری سازی دانش و تحول در آموزش های سنتی و گرایش به سمت آموزش های نو و پژوهش های كاربردی، به ناگزیر نقش كارآفرینی دانشگاه ها را بعنوان یكی از ابزارهای حیاتی، راهبردی و كلیدیِ آموزش عالی برای مواجهه با این تغییرات و فشارها به یك لزوم ملی اجتناب ناپذیر بدل كرده است.
علمی**9031**
خبرنگار: عادل پازیار** انتشار: محتشمی پور
برای اطلاع از اخبار متنوع علمی و فناوری، با كانال علمی ایرنا در تلگرام همراه شوید:
irnaelm@
https: //telegram. me
این مطلب را می پسندید؟
(1)
(0)
تازه ترین مطالب مرتبط
نظرات بینندگان در مورد این مطلب