مهر بررسی كرد؛
مروری بر سابقه كوچ كاربران از پیام رسان های اجتماعی
تصمیم اخیر پیام رسان واتساپ برای در اختیار قرار دادن اطلاعات کاربران به فیسبوک، از تجارتی به نام فروش داده پرده برمی دارد و بار دیگر اهمیت حکمرانی داده در کشور را گوشزد می کند.
به گزارش لینک بگیر به نقل از مهر، کوچ کاربران فضای مجازی از پلت فرم های اجتماعی سابقه ای چندین ساله دارد و در فواصل زمانی مختلف، کاربران بسیاری به دلیلهای مختلفی چون نارضایتی از کیفیت سرویس و یا نارضایتی از قوانینی که بر آنها اعمال شده است، پلتفرمی را ترک کرده و به سکوی دیگری مهاجرت کرده اند. نمونه این اتفاقات را می توان در مهاجرت کاربران از یاهومسنجر، وایبر، لاین، واتس اپ، وی چت، تلگرام، ویسپی و اپلیکیشن هایی از این قبیل مشاهده کرد. مروری بر کوچ تاریخی کاربران از پیام رسان ها سال ها پیش یاهو مسنجر منبع مهم ارتباطات اینترنتی به شمار می رفت و مکالمه های زنده و عدم وجود تاخیرها یا محدودیت هایی که در ایمیل وجود داشت، آنرا به محبوب ترین راه ارتباطی کاربران تبدیل نموده بود. اما با گسترش ابزارهای جدید در دنیای اینترنت و توسعه اینترنت روی موبایل، دیگر پیام رسان یاهو به سبب آنکه همه جا در دسترس نبود، نیاز کاربران را تامین نکرد و کاربران به سمت اپلیکیشن های پیام رسان موبایلی که در هر شرایطی در دسترس بودند کوچ کردند. بعد از آن رقابتی در دنیای اپلیکیشن هایی مانند واتس اپ، لاین، تلگرام، وایبر و تانگو شکل گرفت و هر یک از این پلت فرم ها اهتمام کردند با خاصیت های متفاوتی کاربران را به سمت خود جذب کنند. در ایران پلت فرم وایبر در یک بازه زمانی محبوب شد اما به سبب عدم کیفیت مناسب خدمات این پیام رسان، کند شدن و اختلال در پروسه خدمات رسانی، این برنامه از دیگر رقیبان خود جا ماند و کاربران به سمت تلگرام کوچ کردند. نمونه دیگری از اینطور مهاجرت و تغییرات که بیشتر به سبب آن رقم می خورد که اپ های قبلی نیاز کاربر را آن طور که باید برآورده نمی کردند و یا بعضاً مشکلاتی را به وجود می آوردند، می توان به مهاجرت به اپ هایی مانند لاین و وی چت اشاره نمود. در مقطعی از زمان و بعد از فیلتر شدن پیام رسان تلگرام در ایران کاربران ایرانی به سمت اپلیکیشن تلگرام طلایی، هاتگرام و ویسپی نیز کوچ کردند و برای مثال تلگرام طلایی بیش از ۳۰ میلیون کاربر را در اختیار گرفت. ناگفته نماند که در سال ۹۸ کوچ کاربران ایرانی به سمت اپلیکیشن های داخلی مانند بله، ایتا، سروش، آی گپ و گپ نیز قابل توجه بود. در تازه ترین رویداد، کاربران بسیاری در سراسر جهان به سبب سیاست هایی که از طرف پیام رسان واتساپ عنوان شد و مربوط به اشتراک گذاری اطلاعات شخصی کاربران با فیسبوک می شود، به سمت پیام رسان های دیگری کوچ داده شدند. ناگفته نماند که همیشه این کوچ ها از اپلیکیشن بدتر به سمت اپلیکیشن بهتر نبوده بعنوان مثال در نمونه اخیر تلاش شد که کاربران از واتساپ به سمت پیام رسانی به نام «سیگنال» کوچ داده شوند. سوال مهم این است که اجماع برای کوچ به سیگنال که تاریخچه درخشان و مشخصی ندارد، از کجا آمده است و در نهایت پشت پرده این کوچ چیست و چه کسانی از آن سود می برند. در همین زمینه می توان به اخباری نظیر داشتن باگ امنیتی در این اپلیکیشن اشاره نمود که قبل از این توسط پژوهشگران گوگل کشف شده بود. بر طبق این گزارش باگی در اپلیکیشن اندروید سیگنال ردیابی شده بود که به هکرها اجازه می داد تماسهای صوتی کاربر را شنود کنند. پشت پرده تجارتی به نام «فروش داده» امروزه دیگر بر هیچکس پوشیده نیست که بخش قابل توجهی از ارتباطات بین انسان ها بوسیله شبکه های اجتماعی و پیام رسان ها شکل می گیرد و داده هایی که توسط کاربران تولید می شود در این پلت فرم ها میزبانی می شوند. به بیان دیگر پلت فرم های ارتباطی نظیر پیام رسان ها و شبکه های اجتماعی، اصلی ترین ابزار جمع آوری داده ها هستند و از آنجایی که بعد از طلا و نفت، «داده» و «اطلاعات» ارزشمندترین کالای جهان امروز به شمار می آیند، شرکت های بزرگ فناوری اطلاعات، سرمایه گذاری هنگفتی برای تصاحب سهم هرچه بیشتری از این داده ها انجام می دهند. بررسی مدلهای کسب وکار شرکت های بزرگ پلتفرمی نشان می دهد، یارانه های خدماتی یکی از اصلی ترین ابزارهای این شرکتها برای سلطه بر بازارهای فناوری اطلاعات و سپس کسب درآمدهای خیره کننده از انحصارهای طبیعی به وجود آمده در این صنعت به شمار می آید. بعنوان مثال گوگل در قانونی ترین حالت در قبال ارائه خدمات رایگان و با کیفیت جستجو در وب با بهره گیری از داده های حاصل از جستجوی کاربران به تبلیغ هدفمند و دقیق شرکت های تجاری در محیط وب پرداخته و کسب درآمد می کند. شاهد جدید از اهمیت حکمرانی داده در دنیای امروز همین عقب نشینی واتساپ بود که بعد از مشاهده کوچ کاربران از این پیام رسان رخ داد. در واکنش به خروج عظیم کاربران از واتساپ و نگرانی این شرکت از خللی که در حکمرانی اش بر داده های کاربران ایجاد می شود، این شرکت روز گذشته اعلام نمود که مهلت تعیین شده برای تغییرات قوانین این پیام رسان از ۸ فوریه به ۱۵ می (۲۵ اردیبهشت ۱۴۰۰) تغییر یافته است. زنگ خطری به نام نبود حکمرانی داده در کشور ما قوانینی برای صیانت از اشتراک گذاری اطلاعات افراد و حفظ حریم شخصی آنها بطور مشخص و مدون وجود ندارد و به سبب نبود قوانین مربوط به حکمرانی داده، حقوق کاربران نادیده گرفته می شود. همین طور به سبب عدم تبیین این موضوع، کاربران ایرانی حساسیت زیادی روی اشتراک گذاری اطلاعاتشان در اپلیکیشن های خارجی ندارند. حالا این اتفاق اخیر باید زنگ خطری باشد تا قانون گذاران کشور ما هر چه سریع تر به سمت تدوین و تصویب قوانین حریم خصوصی و حکمرانی داده برای اپلیکیشن های خارجی حرکت کنند تا در جریان این اتفاقات، حریم خصوصی کاربران به خطر نیافتد. در کنار آن نیز توسعه و گسترش پلت فرم های بومی در این فضا و اعتمادسازی برای هدایت کاربران به سمت استفاده از اپلیکیشن های بومی از دیگر الزاماتی است که در فضای کنونی باید به آن پرداخته شود. از طرفی پلت فرم های ایرانی فعال در کشور نیز باید بیش از گذشته تلاش کنند تا جایگزین امن، مناسب و با کیفیتی برای نمونه های خارجی باشند.
این مطلب را می پسندید؟
(0)
(0)
تازه ترین مطالب مرتبط
نظرات بینندگان در مورد این مطلب